Prvo svoje izdanje festival Barski ljetopis doživio je prije tačno tri decenije – 1987. godine, na inicijativu za osnivanje i realizaciju programa kulturne manifestacije. Zadatak da to učini dobio je Kulturni centar Bar, u kome je u tom periodu funkciju direktora vršio Savo Lekić (1986-1990).
Manifestacija je prvobitno nosila naziv Barsko kulturno ljeto, a tek od sljedeće, 1988. godine dobila je prepoznatljivo ime – Barski ljetopis. Naravno, kao inspiracija poslužila je činjenica da je upravo tu nastao jedan od najznačajnijih književnih spomenika slovenske kulture – Ljetopis popa Dukljanina.
Prema zapisu Sava Lekića povodom dvadesetogodišnjice Festivala, za „obogaćivanje manifestacije na samom početku, bila je neophodna saradnja sa poznatim pozorišnim kućama u zemlji i organizatorima kulturnih manifestacija u okruženju, radi preuzimanja dijela programa. Posebno je sarađivano sa Crnogorskim narodnim pozorištem, budvanskim Gradom teatrom i beogradskim Ateljeom 212. Preuzimani su i strani dramski, folklorni i muzički programi“. Naravno, Festival je i tada vodio računa o svojim produkcijama. Recimo, 1989. godine, u organizaciji Centra i KUD-a „Jedinstvo“, pripremljena je i uspješno izvedena na ljetnjoj pozornici u Starom Baru predstava Balkanska carica. Nakon toga imala je igranja i u nekoliko drugih crnogorskih gradova.
Prvi umjetnički direktor Festivala bio je reditelj Slobodan Milatović, koji je 1988. godine dobio poziv da „pomogne i učestvuje u osnivanju i realizaciji nekog vida ljetnje kulturne manifestacije u Baru“. Prihvativši rado poziv i pristupivši zadatku ozbiljno, odmah je postavio jasan cilj – da to u samom startu bude prestižna manifestacija. Posebnu pažnju i kao direktor i kao stvaralac, Milatović je, prema sopstvenim riječima, posvetio valorizaciji značajnih gradskih lokaliteta, ali i legendi o Vladimiru i Kosari (Ljetopis popa Dukljanina). Tako je došlo do prve izvedbe ove predstave u produkciji Barkog ljetopisa, za koju je, po rediteljevim idejama, tekst napisao Aleksandar Popović – jedan od najznačajnijih dramskih pisaca tog vremena. To je ujedno bila i prva predstava iz Crne Gore koja je učestvovala na festivalu BITEF. Od tada, motiv Vladimira i Kosare, tj. legende o njima, uvijek je svoje mjesto nalazio u programskim segmentima Barskog ljetopisa. Posljednja pozorišna adapatacija, u produkciji Festivala rađena je 2016. godine. Bila je to predstava Obrada Nenezića – Sveti i prokleti.
Još o Festivalu možete pročitati na stranici sajta: O nama.